Sự thật về đậu nành & ung thư vú: Góc nhìn khoa học từ ICNM 2025 (International Conference on Nutrition in Medicine)

Linh T Tran
27 thg 8
3 phút đọc

Thế là đã kết thúc 3 ngày tham dự Hội nghị Quốc tế về Dinh dưỡng trong Y học (International Conference on Nutrition in Medicine – ICNM 2025), một trong những sự kiện khoa học uy tín nhất thế giới, nơi các chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ lâm sàng và khoa học gia từ khắp các châu lục hội tụ để chia sẻ những nghiên cứu mới nhất về vai trò của dinh dưỡng trong phòng ngừa và điều trị bệnh.

Trong vô vàn chủ đề hấp dẫn, phần trình bày của Bác sĩ Kristi Funk – chuyên gia phẫu thuật ung thư vú hàng đầu tại Mỹ – đã thực sự tạo nên điểm nhấn. Bà là tác giả cuốn Breasts: The Owner’s Manual, đồng sáng lập Pink Lotus Breast Center, và cũng chính là người trực tiếp thực hiện ca phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú dự phòng cho minh tinh Angelina Jolie, sau khi nữ diễn viên phát hiện mang đột biến gen BRCA1 làm tăng nguy cơ ung thư vú và buồng trứng.

Hiểu lầm kéo dài: “Đậu nành gây ung thư vú”

Trong bài chia sẻ, BS Funk thẳng thắn thừa nhận rằng bản thân bà từng khuyên bệnh nhân tránh xa đậu nành. Tuy nhiên, khoa học hiện đại đã chứng minh điều ngược lại: đậu nành không những an toàn, mà còn giúp bảo vệ và giảm nguy cơ tái phát ung thư vú.

Nguyên nhân của hiểu lầm xuất phát từ việc đậu nành chứa phytoestrogen (isoflavone) – có cấu trúc tương tự estrogen trong cơ thể. Nhiều người lo ngại phytoestrogen sẽ “nuôi” tế bào ung thư vú (khoảng 80% ung thư vú phụ thuộc estrogen).

Cơ chế bảo vệ của đậu nành

Sự thật là isoflavone và estrogen nội sinh không giống nhau về tác động sinh học.

Cơ thể có hai loại thụ thể estrogen:
- ER-alpha: thường nằm trên tế bào ung thư vú → kích thích tăng sinh.
- ER-beta: khi hoạt hóa sẽ ức chế tăng sinh, kìm hãm ER-alpha.
Estrogen nội sinh hoặc từ liệu pháp hormone thường gắn vào ER-alpha, thúc đẩy ung thư.
Ngược lại, isoflavone từ đậu nành ưu tiên gắn vào ER-beta (gấp 16 lần so với ER-alpha) → tạo ra:
- Kích hoạt cơ chế chống ung thư.
- Giảm hoạt động enzyme aromatase → hạ mức estrogen nội sinh.
- Hạn chế tăng sinh tế bào ung thư.

Bằng chứng khoa học trên người

Hầu hết các nghiên cứu dịch tễ lớn đều cho thấy:
- Người ăn nhiều đậu nành có nguy cơ mắc ung thư vú giảm 25–60%.
- Ở bệnh nhân đã chẩn đoán ung thư vú, đậu nành giúp giảm tái phát và giảm tử vong.
- Không có nghiên cứu lâm sàng nào chứng minh đậu nành làm tăng nguy cơ ung thư vú.
Lợi ích rõ rệt nhất nếu bắt đầu từ trẻ, nhưng người trưởng thành và sau mãn kinh vẫn thu được hiệu quả.

Ăn đậu nành thế nào cho an toàn và hiệu quả?

✅ Nên dùng: thực phẩm toàn phần, ít chế biến – tofu, đậu nành luộc, tempeh, natto, miso, sữa đậu nành không đường.

✅ Khuyến nghị: 2–3 khẩu phần/ngày (1 khẩu phần = ~½ cốc sữa đậu nành hoặc 80–100g tofu).⚠️ Tránh: viên bổ sung isoflavone liều cao nếu không có chỉ định y khoa.

Là Nhà sáng lập H21 – Cho Đời Mãi Xanh, với hơn 16 năm trong lĩnh vực công nghệ sinh học & dược phẩm và 14 năm trong ngành y học dự phòng, tôi luôn đặt mục tiêu tìm kiếm, chọn lọc và phổ biến những thông tin y khoa đáng tin cậy đến cộng đồng.